Một người bị tuyên bố là đã chết sẽ phát sinh hậu quả pháp lý gì về nhân thân và tài sản?

Người bị tuyên bố đã chết trong trường hợp nào?

Theo Điều 71 Bộ luật Dân sự năm 2015, một người bị Toà án ra quyết định tuyên bố là đã chết nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:

1. Do người có quyền, lợi ích liên quan yêu cầu Toà án.

2. Thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Đã có quyết định có hiệu lực về việc tuyên bố mất tích của Toà, sau 03 năm vẫn không có tin tức xác thực là còn sống.

- Biệt tích trong chiến tranh mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống sau 05 năm kể từ ngày chiến tranh kết thúc.

- Bị tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai; kể từ ngày bị tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt mà không có tin tức xác thực là còn sống dù đã sau 02 năm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

- Biệt tích 05 năm liền trở lên, không có thông tin là còn sống hay không. Trong đó, thời gian tính là biệt tích được tính như sau:

+ Là từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó.

+ Nếu không xác định được ngày này thì thời hạn xác định biệt tích được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin cuối cùng.

+ Nếu cả hai trường hợp nêu trên vẫn không xác định được thì thời hạn biệt tích được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

Căn cứ vào từng trường hợp nêu trên, Toà án sẽ xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết. Sau khi đã có quyết định có hiệu lực của pháp luật, Toà án sẽ gửi cho Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi người bị tuyên bố là đã chết cư trú để ghi chú hộ tịch.

Như vậy, có hai điều kiện cần đáp ứng để một người bị Toà án tuyên bố là đã chết.

Xử lý tài sản của người bị tuyên bố đã chết thế nào?

Điều 72 Bộ luật Dân sự năm 2015 khẳng định, khi một người đã bị Toà án tuyên bố là đã chết và quyết định này có hiệu lực thì quan hệ hôn nhân, nhân thân cũng như tài sản của người này sẽ được giải quyết như đối với người đã chết.

Đặc biệt, khoản 2 Điều 72 nêu rõ:

2. Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Theo đó, tài sản của người đã bị Toà án tuyên bố là đã chết sẽ được xử lý:

- Chia thừa kế theo di chúc: Nếu trước khi mất tích, người này có để lại di chúc để phân định tài sản của mình thì những người có tên trong di chúc có thể được phân chia di sản theo di chúc.

- Chia thừa kế theo pháp luật: Nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp... thì người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết có thể chia di sản theo pháp luật. Khi đó, những người ở cùng hàng thừa kế sẽ được chia phần di sản bằng nhau.

Như vậy, có thể thấy, tài sản của người bị Toà án tuyên bố đã chết sẽ được chia như khi người này đã chết, có thể chia theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Liên hệ hotline luật sư: 0914.500518 để được tư vấn cụ thể hơn.

Luật sư Dân sự Đà Nẵng